Hayatınızda kaç kere diet yaptınız? Eminim ki en az bir kez bile olsun kilo vermek veya formunuzu korumak için çaba harcamışsınızdır.
O zaman şunu rica ediyorum sizden: Diet yaptığınız veya yediklerinize dikkat ettiğiniz bir dönemi hatırlayın. Eminim ki bir yemeğin sonunda şuna benzer şeyler söylediğiniz çok olmuştur:
“Çok kaçırdım, 1000 kalori almışımdır.”
Sonra hesap yapmaya başlarsınız:
“100 kalori portakal suyundan, 250 kalori kepekli ekmekten, 300 kalori mercimek yemeğinden, 350 kalori kendinizi tutamayıp yediğiniz çikolatadan…”
Bu kadar hesapla da bitmez:
“Ekmeğin ve baklagilin glisemik endeksi düşük olduğundan kana yavaş karışacak ve beni uzun süre tok tutacak. Ama keşke o çikolatayı yemeseydim. 350 kalori doğrudan yağ depolarıma gidecek.”
Üstelik başka verileri de hesabıma dahil ederiz:
“Bu sabah sporda iyi ter attım ve çok kalori yaktım. Yemeği biraz fazla kaçırmamın çok zararı olmaz”
***
Bu senaryoda hedefimiz kilo vermektir.
Ama hedefe ulaşmak için izlediğimiz yolu ölçümlerken çok farklı segmentasyonlaryaparız. Bu da bizim salt veriden (kalori değeri) bilgiye (kilo verme yolunda günü olumlu veya olumsuz geçirdiğimiz)ulaşmamız için çok önemlidir.
Bu örnekte salt veriye (1000 kalori) besin kırılımı (baklagil, çikolata vb.), glisemik endeks (kana karışma hızı), harcanan kalori (spor) perspektiflerinden(segmentasyon) bakmamız neticesinde günü kilo verme hedefimize ulaşmak açısından verimli geçirdiğimiz sonucuna varırız. Ve bu sayede hedefimize ulaşma sürecini daha da iyileştirebilmek için yeni aksiyonlar düşünürüz (spor salonunda geçirilen süreyi uzatma, daha az çikolata yeme).
***
Web ölçümlemesi de segmentasyon ile anlam kazanır, çünkü segmentasyon bizi anlamlı aksiyonlar almaya sevk eder.
Bir web sitesinin günde 990 ziyaretçi alması salt bir veridir. Bu rakamın daha az veya daha çok olması (eğer salt verilere odaklanan sıradan bir analist değilsek) bizim için çok anlamlı değildir. Hedefimizin sitemizdeki kullanıcı etkileşimini artırmakolduğunu varsayarsak salt rakamların ötesine geçmenin yolunu aramamız gerekir. Bu da segmentasyon ile mümkündür.
990 ziyaretçiden 236’sının sitede 1’den fazla sayfa gezdiğini bilmek (veriyi 1’den fazla sayfa gezenler segmenti ile kırmak) salt veriye büyük anlam katar, çünkü ulaşılan bu bilgi kullanıcılar için değer katacak bir aksiyon almamız için fikir verir. Örneğin bu bilgi neticesinde, haber makalelerim içerisinde görünür alanlara “diğer benzer makaleler” bağlantıları yerleştirebilirim. Bu sayede ziyaretçilerimin ilgi duydukları konuda diğer makaleleri de erişilebilir kılarım.
1’den fazla sayfa gezen 236 ziyaretçinin 113’ünün arama motorlarından geldiğini bilmek (veriyi ziyaretçi kaynakları segmenti ile kırmak) çok daha anlamlı bir bilgiye ulaşmaktır. Çünkü sitedeki ziyaretçi etkileşimini artırmaya çalışan bu örnekteki kişi, arama motorlarından gelen trafiğin oldukça değerli olduğunu görür. Bu trafiği artırmak için alabileceği aksiyon, arama motoru optimizasyonuna yatırım yapmak olabilir.
Son olarak, veriye durağan değil de akışkan olarak bakmak istediğimde segmente edilmiş veriyi zaman içerisinde incelemem gerekir. Bu bakış açısı da almış olduğum aksiyonların getirdiği sonucu ölçümlememe ve aksiyonlarımın başarısını değerlendirmeme imkan sağlar.
Günlük 1000 olan ziyaretçi sayımın düşüyor olması, sitemde etkileşimde bulunan ziyaretçi sayımın düştüğü anlamına gelmeyebilir. Hedefim de site etkileşimi yüksek ziyaretçileri artırmaksa hedefe ulaşma yolunda doğru adımlar atıyorum demektir.
***
Salt rakamlar çöptür!
Salt rakamları anlamlı kılan ve bizi doğru aksiyonları almaya yönelten, koyduğumuz hedeflere uygun olarak yapacağımız trend segmentasyonlarıdır.
Photo Credit: Sergiu Bacioiu via Compfight cc